Een steeds groter deel van het beleid op het gebied van het Sociaal Domein wordt op een bovengemeentelijk niveau (Parkstad, Zuid-Limburg) voorbereid. Dat heeft niets te maken met een mogelijk streven naar grotere gemeentelijke eenheden, maar alles met de overheveling van grote delen van het Sociaal Domein naar de gemeenten.
Vaak zijn gemeenten simpelweg genoodzaakt om samen te werken. Enkele voorbeelden:
- Brunssum heeft geen jeugdgevangenis (die bevindt zich in Maastricht).
- In Heerlen wonen veel méér verwarde personen dan in Brunssum (waardoor het verstandig is dat Brunssum beleidsmatig aansluit bij Heerlen).
- De beleidskaders voor het arbeidsmarktbeleid in het kader van de Participatiewet (Iedereen doet mee) zijn in 2016 op Parkstadniveau vastgesteld.
- Grote vervoerders sluiten met delen van Limburg één contract af en niet met afzonderlijke gemeenten.
Deze ontwikkelingen betekenen dat adviesraden zoals de SMO-Raad Brunssum, met behoud van de lokale onafhankelijkheid, steeds meer onderling moeten gaan afstemmen met collega-adviesraden in Parkstad en Zuid-Limburg.
Het contact tussen de lokale adviesraden is de laatste jaren dan ook steeds intensiever geworden. Er wordt door de gezamenlijke adviesraden in Parkstad een aantal malen per jaar overlegd over bovenlokale thema’s waarover moet worden geadviseerd. Ook in Zuid-Limburgs verband worden er met regelmaat bijeenkomsten georganiseerd over allerlei zaken waar de adviesraden mee te maken hebben. Zo is in mei een goedbezocht en leerzaam seminar gehouden over de verhouding tussen gemeente en adviesraad.
De Brunssumse SMO-Raad pleit er voor dat gemeenten al in een zeer pril stadium informatie geven over voorgenomen nieuw bovenlokaal beleid. Dat voorkomt “tekenen bij het kruisje”. Bovendien wordt dan maximaal geprofiteerd van de bij de adviesraden aanwezige kennis en betrokkenheid.
Eén succesvol voorbeeld van deze nieuwe werkwijze is overigens al beschikbaar. Een samenwerkingsverband van adviesraden in Parkstad heeft 2017 geadviseerd over een tweetal nota’s over verwarde personen respectievelijk beschermd wonen, ruim voordat deze in het formele circuit werden gebracht. Deze adviezen zijn door alle parkstadgemeenten in de definitieve nota’s overgenomen.